Κάθε συνάντηση και συζήτηση με τον Χιώτη συγγραφέα Γιάννη Μακριδάκη ανοίγει νέους ορίζοντες. Χαρίζει απλόχερα και αβίαστα τροφή για σκέψη. Σου δίνει τη δυνατότητα να ανακαλύψεις νέους τρόπους σκέψης και εναλλακτικά πεδία δράσης. 

Είχαμε την τιμή και τη χαρά να τον συναντήσουμε στο σπίτι του, στη Βολισσό. Λεμονιές, μανταρινιές, ελαιόδεντρα, ροδιές και αχλαδιές πρωταγωνιστούν σε αυτόν τον Κάμπο της Βολισσού. Ένα μέρος που αναδύει ελευθερία, δημιουργία, αρμονία. Οι κοτούλες τριγύριζαν ελεύθερες ανάμεσα στα δέντρα και έκαναν το λουτρό τους στα χώματα της γης που τις ταΐζει. Τα κακαρίσματά τους αντηχούσαν στα αυτιά μας, ξυπνώντας μνήμες των παιδικών μας χρόνων. 

Ποιό είδος μελωδίας θα μπορούσε να ηχήσει πιο οικείο στα αυτιά μας, αν όχι αυτό της μητέρας φύσης; Έτσι, λάβαμε το ερέθισμα για να επιθυμήσουμε κι εμείς να επιστρέψουμε «σπίτι». Και με τη λέξη «σπίτι» δεν εννοούμε κάποιο συγκεκριμένο τόπο ή κτίσμα. Ως «σπίτι», λογίζουμε μια πιο ευρεία έννοια που εμπεριέχει τόσο τον τόπο όσο και τη γενικότερη στάση μας απέναντι στη ζωή. «Σπίτι» είναι οι ενασχολήσεις, τα πιστεύω, τα όνειρα και οι ελπίδες μας. 

Ο Γιάννης Μακριδάκης είναι ένας από τους ανθρώπους που έχουν κατορθώσει να βρουν το «σπίτι» τους. Κι όταν τον επισκεφτήκαμε, καταλάβαμε απόλυτα τον λόγο της επιστροφής του στον πρωτογενή τομέα και συγκεκριμένα στην καλλιέργεια των σκίνων. Άλλωστε, όπως κι η λογοτεχνία, κι αυτή είναι ένα είδος τέχνης. Αλλά, ας αφήσουμε τα δικά του λόγια να μας αποκαλύψουν την πορεία του και το ιδιαίτερο σκεπτικό του.

Η αγνότητα της αγροτικής ζωή και οι παθογένειες της τέχνης

«Πριν ενάμιση χρόνο έγραψα το τελευταίο μου βιβλίο. Γενικά, τα τελευταία χρόνια γράφω ανά δύο χρόνια περίπου. Τα τελευταία επίσης χρόνια, έχω βρει μια άλλη απασχόληση, τη γη. Ασχολούμαι με τους κήπους, τα μαστιχόδεντρα, τα χαρουπόμελα, κι αυτό μου αρέσει περισσότερο. Είναι πιο “υγιές” από το να ασχολείσαι με όλα αυτά στα οποία σε βάζει ο χώρος της τέχνης. Αυτός ο χώρος αποτελείται από ανθρώπους που έχουν μεγάλο “εγώ” και ματαιοδοξία. Πάντα με ξένιζε αυτό. Τώρα που ασχολούμαι περισσότερο με τη γη, με έχει απορροφήσει, με τραβάει πιο πολύ. Ανέκαθεν με απωθούσε η παθογένεια του χώρου της τέχνης. Έχει έρθει από μόνο του σιγά σιγά το να νιώθω ότι δεν με ελκύει τόσο το θέμα του γραψίματος και να μου αρέσει να είμαι στην αγροτική ζωή. 

Αλλάζει τόσο γρήγορα η κοινωνία που αρχίζει η λογοκρισία να γίνεται όλο και πιο έντονη. Εννοώ τη λογοκρισία των ανθρώπων προς τους ανθρώπους που γράφουν και η αυτολογοκρισία. Η κοινωνία δεν έχει τα εφόδια να αντιληφθεί ότι κάθε έργο έχει γραφεί υπό συγκεκριμένες συνθήκες και σε συγκεκριμένη εποχή. Μόνο να σκεφτείτε ότι ξαναγράφονται τα βιβλία της Αγκάθα Κρίστι και τυπώνονται έχοντας αφαιρεθεί οι χαρακτηρισμοί που θεωρούνται “προσβλητικοί”. Τα πράγματα αλλάζουν από τη μια μέρα στην άλλη. Κάτι που γράφεις σήμερα, μεθαύριο μπορεί να θεωρηθεί προσβλητικό για την τάδε υποομάδα της υποομάδας των ανθρώπων και να βρεθείς τελικά υπόλογος. Το να γράφεις, λοιπόν, προϋποθέτει  να απευθύνεσαι και σε μια κοινωνία μορφωμένη. Αν είναι να γράφουμε για να μας παρεξηγούν, πιο καλά να κάτσουμε στα χωράφια μας. 

Η παθογένεια του συγγραφικού χώρου με απωθεί, άρα δεν με ενδιαφέρει αν θα ξαναγράψω. Αν κάποια στιγμή νιώσω ότι υπάρχει μέσα μου κάτι τόσο πιεστικό, που αν δεν το γράψω θα πνιγώ, τότε ναι . Όπως γινόταν άλλωστε και μέχρι τώρα, με τα βιβλία που έχω γράψει. Αλλά ακόμα και αν δεν ξαναγράψω, δεν θα με πειράξει.»  

Οι λογοτεχνικές περιηγήσεις στη Χίο

 «Τα τελευταία χρόνια, κάθε Σεπτέμβρη, γίνονται στην Ικαρία εργαστήρια δημιουργικής γραφής. Αυτά τα εργαστήρια ξεκίνησαν από εδώ, από τη Χίο. Κάποια τριήμερα, όπως Πάσχα, Καθαρά Δευτέρα ή Πρωτομαγιά, ερχόταν κόσμος στο νησί να κάνει λογοτεχνικό τουρισμό. Είναι ένα ωραίο πρόγραμμα, το οποίο δημιουργήθηκε από την πρόθεση και την επιθυμία των αναγνωστών. Θέλουν να τους κάνω ξενάγηση εκεί που έγραψα το τάδε βιβλίο. 

Διάφοροι αναγνώστες, είτε έχουμε γνωριστεί από κοντά σε διάφορα μέρη της Ελλάδας είτε όχι, μου έλεγαν ότι επέλεξαν να έρθουν στη Χίο, αφού είχαν διαβάσει κάποια ιστορία που είχα γράψει. Θέλουν να δουν το Κάστρο επειδή διάβασαν το Ήλιος με δόντια ή το Λωβοκομείο, το οποίο αναφέρεται στο Όλα για καλό ή το Μερσινίδι που περιγράφω στη  Δεξιά τσέπη του ράσου. Αυτοί οι άνθρωποι, λοιπόν, μου έβαλαν την ιδέα να κάνω λίγο πιο συστηματικές αυτές τις λογοτεχνικές περιηγήσεις, οπότε κάθε χρόνο από το Πάσχα και μετά, διοργανώνω μερικές, οι οποίες είναι δωρεάν και όπου συμμετέχουν κυρίως οι επισκέπτες του νησιού. Μες στο καλοκαίρι θα υπάρξουν τέτοιες δράσεις. 

Έπειτα, πήγα σε διάφορες πόλεις της Ελλάδας, όπως το Ηράκλειο και η Θεσσαλονίκη, για να παραδώσω σεμινάρια λογοτεχνικής γραφής και είδα ότι είχαν ανταπόκριση. Κάποιοι άνθρωποι “ξεκλειδώθηκαν” και έγραψαν μετά από αυτά, μου είπαν ότι τους έκανε καλό και έτσι είπα να τα συνεχίσω.  

Τα εργαστήρια, λοιπόν, και οι περιηγήσεις είναι τα δυο λογοτεχνικά αντικείμενα που με ενδιαφέρουν και μου αρέσουν, αφού έχω να κάνω με ανθρώπους που είναι έξω από την παθογένεια. Είναι πολύ τιμητικό να έρχονται οι αναγνώστες να με βρουν ή να έρχονται στο νησί επειδή διάβασαν ένα βιβλίο που τους άγγιξε. Έτσι, τους τιμώ κι εγώ με τη σειρά μου, ανταποδίδοντας με τις περιηγήσεις μας. Υπηρετώ τον λογοτεχνικό τουρισμό, που είναι αναγνωρισμένη μορφή εναλλακτικού τουρισμού και έχει προστεθεί μάλιστα κι ως λήμμα στο λεξικό της Ακαδημίας.»